‘Ο Φάρος’ της Άλισον Μουρ που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΙΚΑΡΟΣ σε μετάφραση Αθηνάς Δημητριάδου, είναι μια ιστορία για έναν άνθρωπο που χάνεται στην προσπάθεια να βρει τον εαυτό του, μια ιστορία που ξυπνά συναισθήματα μοναξιάς και μελαγχολίας και την ξεχνάς δύσκολα.

Στο βιβλίο περιγράφονται παράλληλα δύο ιστορίες,  η ιστορία του Φουθ και η ιστορία της Έστερ.

Ο Φούθ, ο οποίος έχει πρόσφατα χωρίσει με τη γυναίκα του, ξεκινάει για μια εβδομάδα διακοπών για πεζοπορία, στη Γερμανία. Το ταξίδι αυτό όμως του ξυπνά αναμνήσεις και τραύματα που δεν έχει καταφέρει να ξεπεράσει.

Το πρώτο βράδυ του στη Γερμανία σταματά σ’ ένα μικρό ξενοδοχείο με το όνομα Χελχάους (σπίτι του φωτός) που ανήκει στην Έστερ και τον άντρα της Μπέρναρντ. Η πολυτάραχη ζωή της Έστερ παρουσιάζεται παράλληλα με την ιστορία του Φουθ. Η Έστερ που συναντάμε σαν μοναχική ξενοδόχο που κοιμάται με τους πελάτες της, έχει σοβαρά προβλήματα στο γάμο της και ένα παρελθόν περίπου τόσο τραγικό όσο και του Φουθ.

Φτάνει στο Χέλχαους με φοβερή καθυστέρηση. Έχει νυχτώσει πια καθώς παρκάρει το αυτοκίνητο και ανεβαίνει τον δρόμο σέρνοντας τη βαλίτσα με τα ροδάκια προς το κέντρο της μικρής πόλης.

Αναρωτιέται αν τούτο το Χέλχαους έχει ανάλογη προέλευση με κάποιο Χέλχαους στη Σαξονία – το ερείπιο ενός οικοδομήματος που υψωνόταν στη διασταύρωση δασικών μονοπατιών, και που στην εποχή του το χρησιμοποιούσαν για να παρατηρούν και να στέλνουν σινιάλα για τις κινήσεις των θηραμάτων που προσπαθούσαν να διαφύγουν. Όταν όμως στρίβει μια γωνία και αντικρίζει το ξενοδοχείο, καταλαβαίνει γιατί έχει αυτό το όνομα, που μεταφράζεται ως ‘φωτεινό σπίτι’ ή ‘σπίτι του φωτός’. Ασπρισμένο και λουσμένο στο φεγγαρόφωτο, λάμπει ολόκληρο. 

Ο Φουθ είναι ένας ανώριμος, μοναχικός άνθρωπος που παρασύρεται από ένα κόσμο με τον οποίο δεν μπορεί να συνδεθεί και η ιστορία του είναι μια ιστορία μοναξιάς και μάταιων επιδιώξεων. Η εγκατάλειψη από τη μητέρα του όταν ήταν ακόμη μικρός, οι φίλοι που δεν είχε ποτέ πραγματικά, οι αποβολές της συζύγου του και η αναπόφευκτη κατάρρευση του γάμου του είναι μερικά από τα γεγονότα που φαίνεται να τον στοιχειώνουν. Το παρελθόν και το παρόν διασταυρώνονται σ’αυτή τη μελαγχολική ιστορία που όμως δεν έχει τίποτα το μελοδραματικό. Ο Φουθ κουβαλάει μαζί του πάντα ένα μικρό ασημένιο μπουκάλι αρώματος σε σχήμα φάρου, που κάποτε ανήκε στη μητέρα του. Ένα μικρό ξύλινο φάρο όμως έχει στην κατοχή της και η Έστερ.

Αν και οι χαρακτήρες του Φουθ και της Έστερ είναι διαμετρικά αντίθετοι εντούτοις έχουν αρκετές ομοιότητες που διαπιστώνονται καθώς προχωρά κανείς στην ανάγνωση. Η Έστερ αρχικά εμφανίζεται ψυχρή, σεξουαλικά κυρίαρχη και χειριστική. Μια γυναίκα που αρχικά είχε σχέσεις με τον αδελφό του άντρα της. Όμως στην πορεία αποκαλύπτεται μια γυναίκα ερωτευμένη με κάποιον που την βαριέται, μια γυναίκα που ήθελε τον ρομαντισμό στη ζωή της και αφού δεν τον βρήκε ψάχνει παρηγοριά στις ευκαιριακές επαφές και το ποτό.  Ο Φουθ από την άλλη πλευρά είναι ένας από εκείνους τους ανθρώπους που κινούνται αργά και προσεκτικά αναζητώντας την ασφάλεια σε ό,τι κι αν κάνουν και είναι αυτή του η στάση που κάνει το τέλος του βιβλίου τόσο έντονο που αγγίζει τα όρια του θρίλερ.

Στο βιβλίο δεν υπάρχουν εκτενείς περιγραφές ή περιττές λέξεις. Η Μουρ ξέρει να ελέγχει την πλοκή και τους χαρακτήρες της και χρησιμοποιεί σύμβολα για να εξιτάρει τη φαντασία του αναγνώστη. Μπουκάλια αρώματος σε σχήμα φάρου, παπούτσια και βιολέτες ξεπηδούν από τις σελίδες του βιβλίου προσπαθώντας να μεταφέρουν ένα πιο σημαντικό μήνυμα και φανερώνοντας ίσως την επιρροή της Μουρ από τη γραφή της Βιρτζίνια Γουλφ. Το κορυφαίο όμως σύμβολο είναι ο φάρος. Ο φάρος που παρά τις προειδοποιήσεις που στέλνει δεν μπορεί τελικά να εμποδίσει τα καράβια να ναυαγήσουν.

Κι έγινε πανύψηλος φάρος και φωτοβολούσε τις φιλικές της αχτίνες που κάποιοι τις έπαιρναν για καλωσόρισμα αντί για προειδοποίηση πως ζυγώνουν σε βράχια.

Myriel Spark, The Curtain Blown by the Breeze

Ο Φάρος είναι ένα μυθιστόρημα που καταφέρνει να βγάλει τη σημασία του παρελθόντος στο προσκήνιο, και να επιτρέψει σε μια συναρπαστική όσο και τραγική ιστορία να ξεδιπλωθεί φυσικά.

Ένα άλλο δυνατό στοιχείο του βιβλίου είναι ο τρόπος που η Μουρ καταφέρνει να κάνει συμπαθείς τους δύο ελάχιστα χαριτωμένους χαρακτήρες της με το να επικεντρώνεται στις μικρολεπτομέρειες της ζωής τους και να τις φωτίζει σαν άλλος φάρος.

Το βιβλίο είναι το πρώτο της Άλισον Μουρ και ήταν υποψήφιο για το βραβείο Booker το 2012.

Ξεχωριστή είναι και η ανάλυση της Αθηνάς Δημητριάδου στο επίμετρο του βιβλίου.

Εκδόσεις : ΙΚΑΡΟΣ