Μια ιστορία αγάπης, απιστίας, αναζήτησης της ηθικής ταυτότητας αλλά και μια ιστορία για τα μαθήματα που η ζωή δίνει με σκληρό τρόπο είναι ‘το Βαμμένο Πέπλο’ του Σόμερσετ Μωμ. Ένα βιβλίο ευκολοδιάβαστο αλλά γραμμένο με τη χαρακτηριστική κομψότητα του δημιουργού του και εμποτισμένο με πολλά νοήματα.

Η Κίτι είναι ο κύριος χαρακτήρας αυτού του βιβλίου και η ιστορία είναι παρουσιασμένη από τη δική της σκοπιά. Ματαιόδοξη και επιπόλαιη η Κίτι περνά τη ζωή της στο Λονδίνο του ’20, απολαμβάνοντας τον θαυμασμό των αντρών και διασκεδάζοντας. Στην ηλικία των 25 ετών όμως είναι ακόμη ανύπαντρη, παρά τις προσπάθειες που κάνει η φιλόδοξη μητέρα της για να την αποκαταστήσει. Όταν η λιγότερο ελκυστική, μικρότερη αδελφή της ανακοινώνει ότι θα παντρευτεί  σύντομα και μάλιστα με έναν άντρα που έχει τίτλο ευγενείας, η Κίτι θορυβείται. Και τότε ανέλπιστα ο Γουόλτερ Φέιν, ένας συνεσταλμένος και σοβαρός νέος μικροβιολόγος, της εξομολογείται τον έρωτά του και της προτείνει να τον παντρευτεί. Η Κίτι δέχεται, ο γάμος γίνεται και το ζευγάρι αναχωρεί για το Χονγκ Κονγκ όπου εργάζεται ο Γουόλτερ. Σύντομα η Κίτι ανακαλύπτει ότι ο Γουόλτερ δεν είναι σε θέση αλλά ούτε έχει και τη διάθεση να της προσφέρει την κοινωνική ζωή που εκείνη φανταζόταν ότι θα συναντούσε στη Βρετανική αποικία και επιπλέον βρίσκει δύσκολο να συμφιλιωθεί με την ταπεινή θέση του συζύγου της. Το ζευγάρι αυτής της ζοφερής ιστορίας είναι απελπιστικά αταίριαστο. Ο Γουόλτερ είναι σοβαρός, μοναχικός και ερωτευμένος με τη γυναίκα του ενώ εκείνη είναι μια κοινωνική πεταλούδα που τον έχει παντρευτεί για λάθος λόγους.

Η Κίτι βρίσκει διέξοδο στην ανία της όταν συνδέεται με τον αναπληρωτή γραμματέα της Βρετανικής αποικίας στο Χονγκ Κονγκ, τον Τσάρλι Τάουνσεντ. Ο Τσάρλι είναι όμορφος, φιλόδοξος και τελείως αναξιόπιστος. Η ελαφρόμυαλη Κίτι όμως είναι ερωτευμένη μαζί του και μέσα στον εγωκεντρισμό και την επιπολαιότητά της είναι και τραγικά απρόσεκτη. Μοιραία ο Γουόλτερ μαθαίνει για την απιστία της και αυτός που στα μάτια της ήταν μέχρι εκείνη τη στιγμή αμελητέο εμπόδιο μεταμορφώνεται σ’ έναν άνθρωπο διορατικό, μεθοδικό και ανελέητα σκληρό. Όταν ο Τσάρλι υπό το φόβο του σκανδάλου την αφήνει χωρίς υποστήριξη, η Κίτι αναγκάζεται να ακολουθήσει τον Γουόλτερ στο Μει- ταν-φου, ένα απομακρυσμένο χωριό στην Κίνα που μαστίζεται από μια σοβαρή επιδημία χολέρας.

Στο Μει-ταν-φου ο Γουόλτερ αφιερώνεται στην προσπάθεια να διαχειριστεί την επιδημία και όλοι τον σέβονται και τον αντιμετωπίζουν σαν ήρωα. Ο Βρετανός αναπληρωτής επίτροπος της περιοχής ο Γουάντινγκτον είναι η μόνη συντροφιά του ζευγαριού και ο άνθρωπος που δείχνει να αντιλαμβάνεται το δράμα που ζουν οι δύο σύζυγοι. Συνοδεύει την Κίτι για να της γνωρίσει την περιοχή και τη φέρνει σε επαφή με την ομάδα των γαλλίδων μοναχών που φροντίζουν τα άρρωστα και ορφανά παιδιά του χωριού, με μεγάλο προσωπικό κίνδυνο.

Στο Μει-ταν-φου η καλομαθημένη Κίτι αλλάζει. Έρχεται αντιμέτωπη με την ομορφιά και το μεγαλείο της φύσης, με τον θάνατο αλλά και με συμπεριφορές και νοοτροπίες που δεν είχε φανταστεί ποτέ πριν. Γίνεται λιγότερο εγωκεντρική και περισσότερο πνευματική. Μαθαίνει τη συμπόνια και την αλληλεγγύη, εκλιπαρεί για συγχώρεση και αισθάνεται σαν να ξυπνάει, λες και κάποιος σήκωσε από τα μάτια της ένα πέπλο και μπορεί να δει μια άποψη της ζωής που δεν ήξερε ότι υπάρχει.

‘Φώτιζε. Ο ήλιος χάιδευε την πάχνη, κι εκείνη έλαμπε πάλλευκη σαν υποψία χιονιού σ’ ένα άστρο που πεθαίνει. Στο ποτάμι διακρινόταν τώρα αχνά στο φως το περίγραμμα των ιστιοφόρων και το πυκνό δάσος των ιστών τους, μπροστά όμως υψωνόταν εκθαμβωτικός ένας τοίχος που σε εμπόδιζε να δεις. Μέσα απ’ αυτό το λευκό σύννεφο ξεπρόβαλε ξαφνικά ψηλός, ζοφερός και τεράστιος ο προμαχώνας ενός φρουρίου. Ήταν σαν ν’αναδύθηκε όχι επειδή τον φώτισε απλώς ο τα πάνθ’ ορών ήλιος, αλλά από το άγγιγμα κάποιου μαγικού ραβδιού. Οχυρό κάποιας σκληρής και βάρβαρης φυλής δέσποζε στο ποτάμι. Αλλά ο μάγος χτίστης δούλευε γρήγορα : Ένα κομμάτι χρωματιστού τείχους στεφάνωνε ήδη τον προμαχώνα. Κι έπειτα από λίγο, μέσα από την ομίχλη, άρχισε να διαγράφεται απέραντο, λουσμένο τόπους τόπους στο χρυσαφί φως μιας ηλιαχτίδας, ένα σύμπλεγμα από πράσινες και κίτρινες στέγες. Φαίνονταν θεόρατες και ήταν αδύνατο να καταλάβεις τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσονταν. Η διάταξη, αν υπήρχε, σου διέφευγε, ακανόνιστη και φανταχτερή αλλά ασύγκριτη σε πολυτέλεια. Αυτό δεν ήταν πια φρούριο ούτε ναός, αλλά το μαγικό ανάκτορο κάποιου θεϊκού αυτοκράτορα, όπου δεν επιτρεπόταν να μπει άνθρωπος. Τόσο αιθέριο, χιμαιρικό και άυλο οικοδόμημα αδύνατο να είναι έργο ανθρώπου, ήταν ναός ονείρου.’

Ο Σόμερσετ Μωμ είναι αναμφίβολα ένας εξαιρετικός αφηγητής και διαθέτει μια αρκετά διεισδυτική ματιά στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Ο τρόπος που παρουσιάζει την Κίτι αλλά και την οικογένειά της είναι ανελέητος. Η ‘σκληρή, άτεγκτη, δυναμική, φιλόδοξη, σφιχτοχέρα και ανόητη’ μητέρα της και ο άβουλος και περιφρονημένος από την οικογένειά του πατέρας της αναθεωρούνται από την Κίτι που αναζητά πλέον έναν άλλο δρόμο στη ζωή. Αναζητά εκείνο το μονοπάτι ‘που ακολουθούσαν τόσο ταπεινά οι αγαπημένες της μοναχές, το μονοπάτι που οδηγούσε στη γαλήνη’. Αποδέχεται τις ευθύνες της και ελπίζει να μεγαλώσει το παιδί της με διαφορετικές αρχές και αξίες από αυτές με τις οποίες μεγάλωσε εκείνη. Αλλά και ο Γουόλτερ, ο καλός, ηθικός και αφοσιωμένος επιστήμονας είναι ικανός να ωθήσει στα άκρα την αγαπημένη του και σ’ ένα ταξίδι που θα την οδηγήσει στο θάνατο.  Κι όταν εκείνη τον εκλιπαρεί να τη συγχωρήσει της προσφέρει μια διφορούμενη φράση από ένα βιβλίο στερώντας της την ελάχιστη παρηγοριά που θα τη λύτρωνε.

Ο Μωμ στην ιστορία αυτή ανακαλεί τα ταξίδια που έκανε στην Άπω Ανατολή και τα προσωπικά του βιώματα και μας προσφέρει μια ιστορία με έντονες περιγραφές της ασιατικής κοινότητας, του μοναστηριού, των Βρετανών αποίκων αλλά και ενός γάμου χωρίς αγάπη. Το Βαμμένο πέπλο  είναι μια ιστορία για την ηθική, γραμμένη σε μια εποχή που οι αξίες άλλαζαν και οι περισσότεροι συγγραφείς φλέρταραν με τον μοντερνισμό και την ανατροπή της παραδοσιακής ηθικής. 

Στον πρόλογο του βιβλίου ο Μωμ γράφει ότι την ιστορία του βιβλίου την εμπνεύστηκε από κάποιους στίχους από το Καθαρτήριο του Δάντη που αναφέρονται σε ‘μια αρχόντισσα από τη Σιένα που ο άντρας της, επειδή την υποψιαζόταν για μοιχεία αλλά φοβόταν να τη σκοτώσει λόγω της οικογένειάς της, την πήγε στο κάστρο του στη Μαρέμα, σίγουρος ότι οι επιβλαβείς αναθυμιάσεις θα είχαν το επιθυμητό αποτέλεσμα.’

Ο τίτλος του βιβλίου προέρχεται από ένα  σονέτο του Σέλλεϋ : ‘Το πολύχρωμο πέπλο, που ονομάζουμε ζωή, καλύπτει τα μυστικά και τα ψέματά μας, τις αυταπάτες και ψευδαισθήσεις μας, και κυρίως τον ενεδρεύοντα θάνατο.’

Το Βαμμένο Πέπλο κυκλοφορεί από τη σειρά Μεγάλες Αφηγήσεις των εκδόσεων ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ σε μετάφραση Τρισεύγενης Παπαϊωάννου και κατατοπιστικό πρόλογο του Σταύρου Ζουμπουλάκη.

Εκδόσεις : ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ